«Στὸν κόρφο σου νὰ κοιμηθῶ, νἆσαι ζεστός, πατέρα»...

Επιμέλεια: Παναγιώτη Απέργη, σπουδάστρια Δημοσιογραφίας ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ 360

Στον αντίποδα της ημέρας εορτασμού της μητρότητας, η Γιορτή του Πατέρα καθιερώθηκε να γιορτάζεται στις περισσότερες χώρες την 21η Ιουνίου για να τιμηθεί ο ήρωας κάθε κοριτσιού, ο καλός μας φίλος, ο γεννήτορας, ο πατέρας.

Η Γιορτή του Πατέρα καθιερώθηκε στις Η.Π.Α. στις αρχές του 20ου αιώνα, με αφορμή το πένθος μιας γυναίκας, της Γκρέις Γκόλντεν Κλέιτον, για το χαμό του πατέρα της, ο οποίος σκοτώθηκε το 1907 στο ατύχημα των ανθρακωρυχείων Μόνονγκα, όπου πέθαναν 250 άνδρες - πατέρες, αφήνοντας πίσω τους εκατοντάδες ορφανά παιδιά.

Παρά τις προσπάθειες της Κλέιτον, το γεγονός επισκιάστηκε από μια σειρά γεγονότων, τα οποία οδήγησαν την τοπική εκκλησία και το Συμβούλιο να σκέφτονται την άρση προώθησης της εκδήλωσης για τα επόμενα χρόνια, μέχρι τις 19 Ιουνίου 1910. Τότε, στο Σποκάν της Ουάσιγκτον, η Σονόρα Σμαρτ Ντοντ με την αρωγή ντόπιων κληρικών, οργάνωσε μια γιορτή για τον πατέρα της, ο οποίος μεγάλωσε με πολλές δυσκολίες μόνος του έξι παιδιά.

Το νομοσχέδιο για την αναγνώριση της γιορτής ως εθνικής εισήχθη το 1913, με τον Πρόεδρο Γούντροου Γουίλσον να προσπαθεί τρία χρόνια αργότερα, αποτυχημένα εξ αιτίας της αντίστασης του Κογκρέσου, να καταστήσει την γιορτή επίσημη.

Το 1957, η γερουσιαστής Μάργκαρετ Τσέις βλέποντας πως μέχρι τότε τιμούσαν μόνο τις μητέρες και όχι τους πατέρες, σε υπόμνημά της κατηγόρησε το Κογκρέσο για μονομέρεια, καθώς, όπως επεσήμανε τους αγνοούσε για περισσότερο από σαράντα χρόνια.

Τελικά, η γιορτή έγινε οριστικά εθνική το 1972, έπειτα από νόμο που υπέγραψε ο πρόεδρος των Η.Π.Α. Ρίτσαρντ Νίξον.

Στην Ελλάδα, η γιορτή καθιερώθηκε από τους διαζευγμένους πατεράδες μέσω του Συλλόγου για την Ανδρική και Πατρική Αξιοπρέπεια (ΣΥ.Γ.Α.Π.Α.). από τον ιδρυτή Νίκο Σπιτάλα, εξαιτίας της απαξίωσης του πατέρα από τη δικαιοσύνη στα διαζύγια.

Σύμφωνα με σύγχρονες έρευνες και εκτιμήσεις, οι ψυχολόγοι συμφωνούν στο ότι, από την ηλικία των πέντε ετών και μετά, το παιδί αρχίζει να δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για τον πατέρα του, μια εκδήλωση απολύτως φυσιολογική, που πρέπει να ενισχύεται και από τους δύο γονείς και όχι να τη βλέπει η μητέρα σαν μια ένδειξη παραγκωνισμού της.

Η MSc Ψυχολόγος ΑΠΘ - Ψυχοθεραπεύτρια, Μαρία Παπακυριακού, ειδικευθείσα, μεταξύ άλλων, στη Συστημική Ψυχοθεραπεία, μας δίνει τη δική της εκτίμηση ως ειδικός για τη σημασία του πατέρα στην ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και τη συναισθηματική δυσκολία πολλών ανδρών να γίνουν μπαμπάδες.

«Ο πατέρας του 2020 σίγουρα δεν είναι μόνο «κουβαλητής». Πλέον συναντάμε πολλούς άντρες που αναλαμβάνουν την ανατροφή των παιδιών τους μαζί με τις συντρόφους τους. Παρόλα αυτά, το πατριαρχικό μοντέλο είναι βαθιά ριζωμένο ακόμα μέσα στη κοινωνίας μας, αφού και αυτοί οι πατέρες ξεχωρίζουν ως κάτι το «αξιοσημείωτο» που συγκρίνεται με την παραδοσιακή εικόνα ότι ο άντρας είναι αυτός που φροντίζει οικονομικά την οικογένεια ή επιβάλλει την πειθαρχία».

«Ακόμα και σήμερα λοιπόν, στα πλαίσια του παραδοσιακού ρόλου, οι πατέρες συμμετέχουν λιγότερο από τις μητέρες στην καθημερινή φροντίδα των παιδιών τους. Αυτό το μοντέλο ταιριάζει με το στερεότυπό ότι οι άντρες πρέπει να είναι δυνατοί, σκληροί και επιβλητικοί. Στα πλαίσια αυτού του μοντέλου τα παιδιά μπορεί να βλέπουν τους πατέρες τους ως τιμωρούς και όχι ως κάποιους που προσφέρουν στοργή. Μεγαλώνοντας τα παιδιά με ένα τέτοιο πατρικό μοντέλο δυσκολεύονται να αναπτύξουν την αυτοεκτίμηση τους, αποκτούν μεγαλύτερη ανοχή στη ματαίωση, και φυσικά μεγαλώνουν και αυτά με ανάλογα στερεότυπα. Αντίθετα οι πατέρες που συμμετέχουν στη φροντίδα των παιδιών τους μεγαλώνουν παιδιά με υψηλή αυτοεκτίμηση, ευέλικτα στις διαπροσωπικές σχέσεις, τρυφερά και ανοιχτόμυαλα.»

«Από πολύ νεαρή ηλικία οι άνδρες μαθαίνουν να φοβούνται οτιδήποτε «θηλυκό» πάνω τους. Μαθαίνουν να βλέπουν την ανατροφή των παιδιών τους ως γυναικεία δραστηριότητα. Όταν έρχεται η ώρα λοιπόν της φροντίδας των παιδιών διχάζονται ανάμεσα σε αυτό που έχουν μάθει και σε αυτό που θέλουν να κάνουν. Επίσης, πολλοί μπορεί να αγχώνονται ότι δεν θα τα καταφέρουν, μιας και τους έχει εμποτιστεί η ιδέα ότι οι άντρες δεν έχουν τις δεξιότητες που χρειάζεται η φροντίδα ενός μωρού».

«Μπροστά στον φόβο της αποτυχίας, ο άνδρας επιλέγει να αποφύγει να αναλάβει ενεργά την φροντίδα των παιδιών του. Μπορεί να φοβάται επίσης ότι ο δικός του πατέρας θα απειληθεί, αν δει ότι ο γιος του είναι «καλύτερος πατέρας» από εκείνον, και έτσι αναστέλλει την επιθυμία του να σταθεί ως γονέας. Ένας ακόμα παράγοντας που δυσκολεύει τους άντρες να αναλάβουν τον ενεργό ρόλο του πατέρα είναι και οι μητέρες. Ενώ θέλουν οι σύζυγοί τους να συμμετέχουν περισσότερο στην ανατροφή των παιδιών, παράλληλα δεν θέλουν να αφήσουν τον ρόλο του «κυρίαρχου» γονέα και μπορεί να γίνονται επικριτικές με τους συζύγους τους. Όταν ο πατέρας δέχεται συνεχώς κριτική και αμφισβητείται η ικανότητα του να αναλάβει ευθύνες τότε αρχίζει να αποτραβιέται».

Στις μέρες μας, ο ρόλος του πατέρα έχει αλλάξει ριζικά σε σχέση με το παρελθόν, καθώς η ενεργός συμμετοχή του στην ανατροφή των παιδιών, εδώ και μερικές δεκαετίες, παρουσιάζει αυξητική τάση στις δυτικές κοινωνίες. Ο πατέρας είναι, πλέον, γονιός, φίλος, δάσκαλος, συμμέτοχος στο παιχνίδι και στη σκανταλιά. Πλέον, οι νέοι μπαμπάδες θα ασχοληθούν με το νοικοκυριό, το τάϊσμα και το άλλαγμα των παιδιών. Θα παίξουν playstation, θα πάνε βόλτα στο πάρκο, θα παίξουν με τις κόρες, θα κάνουν τα πάντα.

Σ' αυτόν, τον ήρωα, τον συμπαίκτη, τον φίλο, τον υπερπροστατευτικό, τον γλυκό και παρόντα μπαμπά, αξίζει ένα παιδί να του λέει κάθε μέρα σ' αγαπώ.